Vận tải đường bộ đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng, giúp kết nối hàng hóa giữa các khu vực một cách nhanh chóng và linh hoạt. Với sự phát triển của hạ tầng giao thông và công nghệ, ngành vận tải đường bộ ngày càng tối ưu về chi phí và thời gian vận chuyển.
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, lĩnh vực này cũng đối mặt với nhiều thách thức như chi phí nhiên liệu tăng cao, tắc nghẽn giao thông và yêu cầu về an toàn hàng hóa. Vậy vận tải đường bộ có những ưu điểm gì nổi bật và nhược điểm thế nào? Những tiêu chí nào cần lưu ý khi thuê xe vận chuyển?
Cùng Vận tải Thành Minh tìm hiểu thật kỹ những thông tin trên trong bài viết hôm nay nhé!
Khái niệm vận tải đường bộ
Vận tải đường bộ là hình thức vận chuyển hàng hóa hoặc hành khách bằng phương tiện di chuyển trên mặt đường, chủ yếu sử dụng xe tải, xe container, xe buýt, xe khách hoặc các loại phương tiện cá nhân như ô tô, xe máy.
Đây là một trong những phương thức vận tải phổ biến nhất nhờ vào tính linh hoạt, khả năng tiếp cận trực tiếp điểm nhận và điểm giao hàng, cũng như mạng lưới đường bộ rộng khắp.
Vận tải đường bộ đóng vai trò quan trọng trong hệ thống logistics, kết nối các khu vực sản xuất, thương mại và tiêu dùng. Tuy nhiên, so với các phương thức khác như đường sắt, đường biển hay đường hàng không, vận tải đường bộ thường có chi phí cao hơn trên mỗi đơn vị hàng hóa và bị ảnh hưởng bởi tình trạng ùn tắc giao thông, giới hạn tải trọng và các quy định về vận tải.
Ưu và nhược điểm của vận tải đường bộ
Vận tải đường bộ là một trong những phương thức vận chuyển quan trọng, với nhiều ưu điểm như linh hoạt và tiện lợi. Tuy nhiên, nó cũng tồn tại một số hạn chế nhất định, đòi hỏi doanh nghiệp cân nhắc để tối ưu hiệu quả vận chuyển.
Ưu điểm vận tải đường bộ
Tính linh hoạt cao
Vận tải đường bộ có thể vận chuyển hàng hóa từ điểm nhận hàng đến điểm dừng/điểm giao hàng không cần thiết thay đổi phương tiện nếu không phát sinh những rủi ro.
Song, với phương thức vận chuyện này, khi di chuyển sẽ dễ dàng thay đổi tuyến đường nếu gặp các sự cố về kẹt xe hoặc hư hỏng về tuyến đường. Bên cạnh đó, vận tải đường bộ cũng không phụ thuộc vào lịch trình cố định như đường biển, đường sắt.
Vận chuyển đa dạng hàng hóa
Vận chuyển qua đường bộ có thể chuyên chở nhiều loại hàng hóa khác nhau: hàng khô, hàng đông lạnh, hàng nguy hiểm, đến hàng quá khổ quá tải.
Có thể sử dụng nhiều loại xe chuyên dụng như:
- Xe thùng kín: Bảo vệ hàng hóa khỏi thời tiết và tác động bên ngoài.
- Xe bồn: Chuyên chở chất lỏng như xăng dầu, hóa chất.
- Xe container: Giúp vận chuyển khối lượng hàng lớn.
- Xe đông lạnh: Dùng cho thực phẩm, dược phẩm cần bảo quản nhiệt độ.
Thời gian vận chuyển nhanh (trên quãng đường ngắn & trung bình)
Đối với các tuyến đường trong nước, vận tải đường bộ nhanh hơn so với đường biển hoặc đường sắt, giúp hạn chế được thời gian vận chuyển, có thể chuyển hàng trong ngày hoặc trong vài ngày tuỳ vào tải trọng hàng hóa và quãng đường di chuyển.
Kết nối rộng rãi, bao phủ nhiều khu vực
Với sự phát triển của hệ thống cơ sở hạ tầng đường bộ, các xe có thể đi đến các vùng sâu, vùng xa, khu công nghiệp hoặc nơi không có đường sắt, cảng biển.Theo đó, các doanh nghiệp có thể tận dụng mạng lưới đường bộ để giao hàng đến tận tay khách hàng mà không cần qua trung gian giúp tiết kiệm chi phí.
Nhược điểm vận tải đường bộ
Chi phí cao hơn trên mỗi đơn vị hàng hóa (so với đường sắt, đường biển)
Như đã đề cập sơ bộ ở nội dung trên, Khi vận chuyển khối lượng lớn, vận tải đường bộ có chi phí cao hơn vì các xe tiêu thụ nhiên nhiên liệu nhiều hơn trên mỗi tấn hàng hoá.
Phương thức này cũng cần số lượng tài xế và phương tiện nhiều hơn để vận chuyển so với đường sắt và đường biển. Song với các điều luật được ban hành năm 2025 về việc giới hạn thời gian chạy xe của tài xế thì chi phí cũng tăng lên đáng kể.
Nếu đi đường dài, chi phí của vận tải đường bộ có thể cao hơn so với đường sắt hoặc đường biển do nhiên liệu, phí cầu đường và bảo dưỡng phương tiện.
Dễ bị ảnh hưởng bởi giao thông và thời tiết
Hình thức vận tải này chịu nhiều tác động bởi yếu tố ngoại cảnh có thể kể đến:
- Kẹt xe: Ở các thành phố lớn hoặc tuyến đường chính, xe tải dễ bị ùn tắc, làm chậm tiến độ giao hàng.
- Thời tiết xấu: Mưa lớn, bão, sạt lở đất có thể làm gián đoạn tuyến đường.
- Tai nạn giao thông: Nguy cơ va chạm cao hơn so với đường sắt hoặc đường biển, có thể làm hư hỏng hàng hóa hoặc chậm trễ thời gian giao nhận.
Giới hạn về tải trọng và kích thước
Các quy định về tải trọng và kích thước xe tải có thể làm hạn chế khả năng vận chuyển hàng hóa siêu trường, siêu trọng. Ở một số tuyến đường có giới hạn trọng tải cũng làm cho xe tải lớn không thể di chuyển qua được.
Nếu chở hàng hoá quá tải, đơn vị vận chuyển có nguy cơ bị phạt hoặc gây hư hỏng đường sá.
Gây tác động tiêu cực đến môi trường
Xe tải sử dụng nhiên liệu hóa thạch, phát thải CO2 cao hơn so với tàu hỏa hay tàu biển, gây ô nhiễm không khí, tiếng ồn và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Bên cạnh đó, việc xây dựng và bảo trì đường bộ cũng tiêu tốn nhiều tài nguyên và có thể tác động đến hệ sinh thái.
Rủi ro về an toàn và bảo quản hàng hóa
Hàng hóa dễ bị hư hỏng, mất mát hơn do tác động của đường sá, va đập hoặc điều kiện bảo quản không tốt. Các mặt hàng dễ hư hỏng (như thực phẩm, thuốc men) cần xe chuyên dụng, nếu không sẽ giảm chất lượng.
Các loại hàng hoá vận tải đường bộ
Vận tải đường bộ có thể vận chuyển nhiều loại hàng hóa khác nhau, bao gồm:
- Hàng tiêu dùng thông thường: Quần áo, giày dép, đồ gia dụng,…
- Hàng điện tử: Điện thoại, mạch, pin, laptop,…
- Hàng đông lạnh: Hải sản, thịt các loại, kem, sữa chua,…
- Hàng nông sản: Gạo, trái cây, rau củ,…
- Hàng hoá y tế: Thuốc, kim tiêm, các vật dụng dùng trong y tế,…
- Hàng dễ vỡ: Chai lọ, sản phẩm mỹ nghệ, các vật dụng làm bằng sứ, gốm, thuỷ tinh, đá,..
- Hàng siêu trường siêu trọng: Cánh quạt gió, tuabin gió, máy móc dùng trong công nghiệp cỡ lớn,..
- Hàng hóa nguy hiểm: Xăng dầu, khí gas, vật liệu dễ nổ, chất dễ cháy
- Hàng hoá đặc biệt: Động vật sống, tiền, bạc, kim loại, các giấy tờ quan trọng,…
Nhìn chung, vận tải đường bộ có thể vận chuyển được hầu hết tất cả các mặt hàng.
Một số lưu ý khi vận tải đường bộ
Tải trọng hàng hoá
Khách hàng và đơn vị vận chuyển cần tham khảo Thông tư số 46/2015/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải, quy định về tải trọng và giới hạn kích thước của đường bộ; việc lưu thông của xe quá tải, quá khổ, xe bánh xích; vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng; và các giới hạn về xếp hàng hóa trên phương tiện giao thông đường bộ.
Theo đó, tổng trọng lượng xe bao gồm cả trọng lượng bản thân của xe và khối lượng hàng hóa trên xe. Tải trọng bao gồm tải trọng hàng hóa, tải trọng trục xe và tải trọng giới hạn của cầu đường bộ.
Lựa chọn phương tiện vận chuyển phù hợp
Tuỳ thuộc vào số lượng và khối lượng hàng hoá, công ty cần lựa chọn phương tiện vận tải đường bộ phù hợp nhằm tối ưu hoá chi phí. Nếu trường hợp hàng hoá không quá nhiều hãy lựa chọn hình thức vận chuyển ghép công, đây là là lựa chọn và giải pháp tối ưu.
Đóng gói hàng hóa đúng cách
Dựa vào tuỳ loại hàng hoá, hãy đóng gói và kiểm tra cẩn thận theo từng loại và hãy chắc chắn rằng công ty đã đóng gói cẩn thận trước khi bàn giao cho đơn vị vận chuyển.
Hướng dẫn chi tiết cách đóng gói hàng hóa theo từng loại Tại đây
Ghi đúng thông tin người nhận
Để quá trình vận chuyển hàng hóa diễn ra suôn sẻ và đúng thời gian, đơn vị vận chuyển và người gửi cần đảm bảo ghi chính xác thông tin của người nhận.
Lựa chọn đơn vị vận chuyển đường bộ uy tín
Đơn vị vận chuyển hàng hóa uy tín luôn đảm bảo điều kiện cần thiết để giao hàng chính xác, an toàn và giữ nguyên chất lượng. Đồng thời, các đơn vị này cam kết tuân thủ thời gian vận chuyển và cung cấp chính sách bảo hiểm rủi ro trong suốt quá trình vận chuyển.
Vận tải Thành Minh – đơn vị vận tải uy tín với 18 năm kinh nghiệm – luôn đảm bảo giao hàng chính xác, an toàn và giữ nguyên chất lượng. Chúng tôi cam kết thời gian vận chuyển đúng hẹn, đồng thời cung cấp chính sách bảo hiểm rủi ro nhằm bảo vệ tối đa quyền lợi của khách hàng.
Dù có những ưu và khuyết điểm được Vận tải Thành Minh làm rõ phía trên nhưng vận tải đường bộ vẫn là giải pháp tối ưu giúp doanh nghiệp tối đa hóa hiệu quả vận chuyển. Do vậy, công ty cần lựa chọn đơn vị vận tải phù hợp giúp giảm chi phí và đảm bảo hàng hóa an toàn.
